UTTS’ye kayıt süresi bir ay uzatıldı

Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’ne geçişle ilgili yaşanan yoğunluk nedeniyle vergi mükelleflerinin mağdur olmaması için, sisteme kayıt tarihi 31 Ocak 2025 olarak yenilendi. 31 Aralık 2024 tarihine kadar sisteme kaydolanlar ise donanım fiyatlarında yıl sonunda yaşanacak artıştan etkilenmeyecek.

GELİR İdaresi Başkanlığı (GİB), akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanması ve kayıt dışı ekonomi ile etkin mücadele amacıyla kurulan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) kapsamındaki uygulama esaslarında bazı önemli değişiklikler yaptı. UTTS kapsamındaki taşıt sahipleri ile akaryakıt istasyonu işletmecilerine en geç 31 Aralık 2024 tarihine kadar sisteme kaydolarak taşıtlarına ve istasyonlara gerekli donanımları taktırma zorunluluğu getirilmişti. 7 Aralık 2024 tarihinde yayımlanan yeni UTTS Tebliği ile sisteme son kayıt tarihi 31 Ocak 2025 olarak yenilendi. Donanım fiyatları yıl sonunda ÜFE artış oranı üzerinden güncelleneceği için, 31 Aralık 2024’e kadar utts.gov.tr üzerinden sisteme kaydolanlar 2024 için geçerli fiyatlardan faydalanabilecek.

Son düzenleme ile getirilen yeni uygulama esasları şöyle:

Taşıt sahipleri için avantajlar

• 31 Aralık 2024’e kadar kayıt yaptırılması halinde: Taşıt Tanıma Birimi (TTB) siparişi verenler, 2024 fiyatlarıyla ödeme yapacak. Montaj işlemini 30 Nisan 2025’e kadar tamamlama hakkına sahip olacak ve bu tarihe kadar UTTS üzerinden yapılmayan akaryakıt giderlerini vergi indiriminde kullanmaya devam edebilecek.
• 1-31 Ocak 2025 arası kayıt yaptırılması halinde: 2025 yılı fiyatları geçerli olacak. Montaj işlemleri 30 Nisan 2025’e kadar tamamlanabilecek ve bu tarihe kadar UTTS üzerinden yapılmayan akaryakıt giderleri vergi indiriminde kullanılmaya devam edilebilecek.
• Mevcut bireysel araçlar açısından TTB taktırma yükümlülüğü bulunmuyor. 1 Temmuz’dan itibaren trafiğe çıkacak sıfır araçların ise piyasaya sürenleri veya ithalatçı, üreticileri vb. tarafından TTB taktırılması zorunluluğu bulunuyor. Bu araçların plaka veya sahip değişikliğinde TTB değişimi zorundalığı bulunmuyor.

Akaryakıt istasyonu işletmecileri için koşullar:

• 31 Aralık 2024’e kadar kayıt yaptırılması halinde: 2024 hizmet bedeli geçerli olacak. Montaj işlemleri 30 Nisan 2025’e kadar tamamlanabilecek ve bu süre zarfında, bu nedenle cezai yaptırım uygulanmayacak.
• 1-31 Ocak 2025 arası kayıt yaptırılması halinde: 2025 yılı hizmet bedeli ödenecek. Montaj işlemleri 30 Nisan 2025’e kadar tamamlanabilecek ve bu süre zarfında, bu nedenle cezai yaptırım uygulanmayacak.

Son tarih olan 31 Ocak 2025 sonrası yaptırımlar:

• 31 Ocak 2025’e kadar kayıt yaptırmayan taşıt sahipleri ve işletmeciler, yakıt harcamalarını gider olarak gösteremeyecek. Donanım kurulumlarını tamamlamayanlar, cezai yaptırımlarla karşılaşacak.

YENİ DÜZENLEMENİN GETİRDİKLERİ NELER?

• Sıfır araçlar için zorunluluk: 1 Temmuz 2025’ten itibaren trafiğe çıkacak sıfır araçlar, ithalatçı veya üreticileri tarafından TTB’li olarak piyasaya sürülecek.
• Tek tip TTB kullanımı: Mevcut taşıt tanıma sistemlerindeki taşınabilir cihazlar TTB ile değiştirilecek. Böylece, standartlaşma sağlanacak ve usulsüzlük önlenecek.
• Esneklik ve kullanıcı avantajları: TTB sayesinde farklı akaryakıt şirketlerinden yakıt alımı mümkün olacak. Kapsamdaki araçların bireysel kullanıcılara devrinde yeni cihaz almak zorunda kalınmayacak.

TTB SİPARİŞLERİ BİR MİLYONU AŞTI

UTTS sayesinde, 8 milyon taşıtın akaryakıt giderleri elektronik olarak kontrol edilerek, yılda en az 15 milyar TL’lik kayıt dışılığın önüne geçilecek.

Ülke genelinde halen bin 500 TTB montaj istasyonunda dört bin teknisyen, taşıtlara donanım montajı yapıyor. Akaryakıt istasyonlarındaki donanım hazırlıklarında da 450 teknik servis, iki bin personel görev alıyor.

UTTS’ye kayıtlı istasyon sayısı geçtiğimiz haftalarda dört bini, TTB siparişleri ise 1,1 milyonu geçti. Yeni düzenleme ile yıl sonuna kadar TTB siparişlerinin iki milyonu, kayıtlı istasyon sayısının ise sekiz bini geçmesi bekleniyor.

AMORTİSMAN SÜRESİ KISALTILDI

Diğer yandan, 7 Aralık 2024 tarih ve 32745 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde (Sıra No: 333) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 576)” ile firmalara Taşıt Tanıma Sistemleri için yüzde 50’ye kadar amortisman oranını seçebilme imkanı sağlanarak UTTS kapsamında yapılacak harcamaları 2 yılda gider yazma hakkı getirildi.

DARPHANE’DEN UTTS AÇIKLAMASI

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, sekiz milyon aracı ilgilendiren Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) projesi hakkında, son günlerde kamuoyunda yer alan asılsız iddialara cevaben bir açıklama metni yayınladı. Darphane’nin internet sitesi üzerinden yayınlanan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Genel Müdürlüğümüz kayıt dışı ekonomi ile mücadele kapsamında farklı endüstrilerde dünyadaki en büyük ürün izleme projelerini başarı ile uygulamaya alan, yüksek teknoloji ürünü olan bu sistemlerle ülkemiz kamu gelirlerine önemli katkılar sağlayan köklü bir kuruluştur. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, pek çok ülkede ticari işleyişi bozan ve ekonomik gelişmeleri olumsuz etkileyen sorunların başında gelen kayıt dışı faaliyetler ile mücadele alanında rekabetçi ürün izleme çözümleri geliştirmektedir. Kamu kurumları tarafından ihtiyaç duyulan ürün izleme sistemleri, söz konusu ürünlerin tedarik zincirindeki risklerine göre özel yazılımlar, güvenli materyaller ve yüksek teknoloji ürünü cihazlar ile farklı güvenlik katmanları kullanılmak suretiyle Genel Müdürlüğümüz tarafından geliştirilmekte ve devreye alınmaktadır.

Ülkemizde vergi kayıpları yaşanan sektörlerden birisi olan akaryakıt sektöründe ise, yıllık 995 milyar TL mertebesindeki akaryakıt satışlarında usulsüz fiş ve fatura düzenlenmesi nedeniyle her yıl milyarlarca lira vergi kaybı oluşmakta ve bu kayıplar her geçen yıl daha da artarak devam etmektedir. UTTS’nin devreye girmesi ile birlikte, el ile plaka girişinin engellenecek olması sayesinde sona erecek ve vergi kayıplarının önüne geçilecektir.”

‘TTB’LER YERLİ YAZILIMLA PROGRAMLANIYOR’

1500’den fazla yetkilendirilmiş TTB (Taşıt Tanıma Birimi) montaj firması ve 4000’den fazla, bu konuda eğitim almış teknisyen ülke çapında araçlara TTB montajlarına büyük bir hızla devam etmektedir. Bugün itibariyle, sipariş verilen TTB sayısı 1,1 milyon, UTTS’ye kayıtlı akaryakıt istasyon sayısı ise 4.000 seviyesindedir. UTTS kapsamında Genel Müdürlüğümüz tarafından temin edilen TTB’ler yerli yazılımlarla programlanmaktadır. UTTS kapsamında oluşan tüm veriler Türkiye’de bulunan veri merkezlerinde ve yedekli olarak muhafaza edilmektedir.